Verzekeringen in de bouw uitgelegd: de BA-verzekering & A.B.R. polis

De bouwsector is in de afgelopen decennia sterk veranderd, zowel in omvang als wat betreft complexiteit, gebruik van nieuwe technieken, funderingsmethoden, enzovoort. Met als gevolg dat de bouwactoren (bouwheer, aannemers, architecten, ingenieurs) geconfronteerd worden met meer risico’s en onvoorziene situaties waardoor hun aansprakelijkheid in het gedrang komt.

Er bestaan verschillende gespecialiseerde verzekeringspolissen om zich in te dekken tegen de risico’s waarvan we 2 soorten polissen nader zullen bespreken, namelijk de verzekering tegen de burgerlijke aansprakelijkheid en de A.B.R.-verzekering.

BA-verzekering

De BA-verzekering dekt de burgerlijke aansprakelijkheid van de aannemer ten opzichte van derden die schade lijden veroorzaakt door de uitgevoerde werken. Voor de aannemers bestaat geen wettelijke verplichting voor het aangaan van een dergelijke polis maar de meeste aannemers hebben een dergelijke polis aangegaan. Deze polis dekt enkel materiële en lichamelijke schade die door derden wordt geleden. Derden zijn personen vreemd aan de uitvoering van het contract: bij de uitvoering van de werken wordt bijvoorbeeld een ondergrondse kabel beschadigd waardoor een derde (aanpalende buur die een fabriek exploiteert) geen elektriciteit meer heeft en productieschade lijdt. Belangrijk bij een dergelijke polis is dat de bedragen van dekking vooraf worden besproken en in verhouding zijn met de uitgevoerde activiteiten en dat ook de werken uitgevoerd door onderaannemers gedekt zijn. Een uitgebreide dekking is aangewezen aangezien niet alle risico’s of hun omvang steeds vooraf kunnen ingeschat worden.

A.B.R. polis

De A.B.R. polis (alle bouwplaats risico’s) of de allrisk polis is een polis die wordt gesloten voor een welbepaalde werf. Aan elke individuele werf kunnen immers eigen, specifieke risico’s verbonden zijn zoals bodemgesteldheid, grondwaterniveau, klimaat, aansprakelijkheid van derden,…. Voordeel van deze polis is dat een aantal risico’s op een geglobaliseerde wijze kunnen gewaarborgd worden in één polis. Deze polis wordt ook ‘op maat’ van de werf opgesteld en houdt rekening met omstandigheden of vragen van de contracterende partijen.

In deze A.B.R.- verzekering zijn doorgaans alle bouwpartners opgenomen als verzekerden, dus zowel de bouwheer, aannemers en onderaannemers, architecten, ingenieurs, studiebureaus. Elkeen van deze partijen kan de polis sluiten maar doorgaans zal dit meestal de bouwheer of bouwpromotor zijn. Ongeacht wie de verzekeringsnemer is, alle bouwpartners zijn meestal opgenomen als verzekerden. Het is daarom aangewezen een kopij van deze polis op te vragen wanneer u weet dat de bouwheer een dergelijke verzekering heeft aangegaan. In openbare werken zal het meestal de hoofdaannemer zijn die deze polis moet aangaan. Contractuele bepalingen moeten hiervoor nagekeken worden (contract en lastenboek). Een A.B.R.-polis kan per afzonderlijke werf gesloten worden of per abonnement.

Afdeling I en II

In de meeste A.B.R.-polissen zijn twee luiken voorzien die twee soorten groepen van risico’s dekken, namelijk enerzijds beschadiging en verlies van het bouwwerk (afdeling I) en anderzijds buiten-contractuele aansprakelijkheid ten opzichte van derden (afdeling II). Er kunnen twee termijnen van dekking voorzien worden in de polis:

• de periode van constructie en montage (vanaf voorbereiding van de werf tot voorlopige oplevering of ingebruikname);
• de onderhoudsperiode (periode tussen voorlopige en definitieve oplevering).

Risico’s die zich voordoen na deze twee perioden zijn dus niet gedekt.

Bij afdeling I is er dekking voor elke plotse, niet te voorziene beschadiging, vernieling of verlies zoals bijvoorbeeld storm, orkaan, regen, vorst, bewegingen van de grond, diefstal, brand,….

Afdeling II dekt dezelfde risico’s als de voormelde burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering, dus voor materiële en lichamelijke schade die door derden wordt geleden ten gevolge van de uitgevoerde werken. Verschil met de klassieke BA-polis is dat de verzekerden als derden worden beschouwd ten aanzien van elkaar.

In de bijzondere polisvoorwaarden kunnen bepaalde risico’s uitgebreid, beperkt of uitgesloten worden. De klassieke uitsluitingen zijn bijvoorbeeld uitvoeringsfouten in strijd met de regels van het goede vakmanschap, schendingen van wettelijke of administratieve bepalingen, milieuschade, ontwerp-reken- en tekenfouten,… Om die reden is het dan ook van groot belang dat men op een aangepaste wijze wordt geïnformeerd door gespecialiseerde verzekeraars of verzekeringsmakelaars.