VTI Oostende: een dijk van een opleiding tot tegelzetter

Jongeren liggen meestal niet direct wakker van de beroepskeuze die ze later moeten maken. Maar in Oostende ligt dit anders! Wij gingen in het VTI een kijkje nemen en kwamen tot de conclusie dat de geestdrift en de goesting bij de jeugd wel degelijk aanwezig én intact is.

De scholengroep Petrus & Paulus Oostende bouwt aan een warm schoolklimaat. Met het oog op een nauwe samenwerking met verschillende partijen zoals het College, SJO, VTI en CLW wil het talenten doen ontluiken en zo een meerwaarde creëren in de samenleving. Hun leuze luidt ‘Eenheid in Verscheidenheid’.

Maar het is pas vooral hun boodschap die deze scholengroep haar professionele uitstraling geeft: “Onze missie en visie vormen de vuurtoren, en onze waarden zijn ons kompas. Alle schoolactoren hebben de opdracht om de juiste vaarroutes uit te werken. Samen bewegen we als één vloot met verschillende boten en formaties naar dezelfde bestemming.” Wij focusten ons op een van hun afdelingen, namelijk op het VTI waar het beroep ‘Tegelzetten’ op 24 april in het vizier van Polycaro terecht kwam.

Deeltijds leren en werken

Onderwijs Vlaanderen lanceerde ‘Duaal Leren’ sinds het schooljaar 2019-2020 als volwaardig traject in het secundair onderwijs. Duaal leren is een systeem dat leren op school én op de werkvloer verenigt. Vanaf september 2022 kunnen ook cursisten uit het volwassenenonderwijs een duale opleiding volgen in een Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO). Trajectbegeleiders ondersteunen de cursisten bij de werkplekcomponent van deze unieke duale opleidingen. De agenda beslaat twee dagen school, één dag beroepsopleiding en één dag algemene vorming. De andere drie dagen worden rechtstreeks op de werkvloer bij een werkgever doorgebracht en aangestuurd.

“Hier op school leren de cursisten de basis. Op het werkveld kunnen ze dan omgaan met nieuwe materialen zoals XXL-tegels bijvoorbeeld en innovatieve technologieën”, aldus hoofdinstructeur Nick Vandeput, “Naast de technieken die ze ‘on the field’ ervaren is ook de omgang met klanten en collega’s voor hen belangrijk. Dat soort skills kunnen ze op school niet direct leren.”

Tuurlijk zullen sommige klanten er aanstoot aan nemen dat een beginner hun tegels plaatst, maar het is aan de aannemer om dat te kaderen

—

Nick Vandeput, instructeur VTI Oostende

Bij erkende aannemer

Om een duale leerling of cursist op te leiden op de werkvloer moet de aannemer erkend zijn. In een duaal leertraject verwerft een leerling immers een groot deel van de competenties op de werkplek. Om de opleiding tot een goed einde te kunnen brengen is een kwaliteitsvolle leerwerkplek dan ook erg belangrijk én noodzakelijk om de cursist een duurzame toekomst te garanderen.

Om erkend te worden moet het bedrijf dat een leerling onder zijn hoede neemt aan een aantal erkenningsvoorwaarden voldoen. Omdat de leerling een groot deel van de competenties in de onderneming verwerft, is het belangrijk dat het om een kwaliteitsvolle leerplek gaat waar de leerling voldoende leerkansen krijgt. De onderneming moet dus voldoen op het vlak van organisatie, bedrijfsuitrusting en veiligheidsvoorwaarden om de opleiding op de werkvloer van een student, overeenkomstig het opleidingsplan, mogelijk te maken.

Mentor aanstellen

Verder moet het bedrijf dat de leerling aanneemt over voldoende financiële draagkracht beschikken om de voortzetting van de onderneming te waarborgen. Die vereiste is ingegeven door een zorg met betrekking tot de stabiliteit van de onderneming zodat de leerling zijn opleiding in de onderneming kan volbrengen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om solvabiliteit, economische leefbaarheid en veiligheidsomstandigheden.

Bovendien is het vanzelfsprekend dat de aannemer geen veroordelingen mag opgelopen hebben die de opleiding in het gedrang kunnen brengen of die van die aard zijn dat de onderneming geen goede leeromgeving voor de cursist kan waarborgen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om arbeidsrechtelijke- of RSZ-veroordelingen.

Er moet ook minstens één mentor worden aangeduid die zal instaan voor de opleiding en begeleiding van de leerling op de werkvloer. Ook deze persoon heeft verplichtingen. Omdat dit een belangrijke taak is die heel wat vaardigheden vergt, is het volgen van een mentoropleiding verplicht vooraleer de nodige controles op de werkplaats te kunnen uitvoeren.

Praktijkatelier

In het VTI te Oostende is er voor de tegelzetters een ruimte voorzien waar de leerlingen onder meer in een gesimuleerde badkamer alle basistechnieken kunnen aanleren. “Naast gereedschapsleer voeren we dekvloeren en een stuk bepleistering uit als ondergrond, zodat ze op hun eigen uitgevoerde basis tegels kunnen plaatsen, al dan niet voorafgegaan door bijvoorbeeld een waterdichtingssysteem”, gaat meester Nick Vandeput verder, “Ook aan balkons en terrassen besteden we in het specifieke seizoen heel veel aandacht. Alles is wel redelijk basic. Voor de praktijk hebben we op school immers maar één dag per week ter beschikking, maar hier kunnen ze dan op de werkplek gemakkelijk mee verder volgens de regels van de kunst.”

Op de vraag of de werkgever vandaag nog bereid is om een onervaren jongere mee te nemen naar de hedendaagse veeleisende klant, antwoordt Nick Vandeput spontaan: “De werkgever moet aan onze bereidwillige jongeren de kans geven om de stiel van het tegelzetten zo goed als mogelijk onder de knie te krijgen. Daardoor is het belangrijk dat de aannemer voor het engagement tijd vrijmaakt en de “duale leerling” bijstaat met geduld en een correcte praktische begeleiding.” Vandeput gaat verder: “Het verhaal rond Duaal Leren is heel mooi en sluit nauw aan met de bedrijfswereld waarvan aannemers - net als ik trouwens - de meerwaarde inzien. Leerlingen die nog niet arbeidsrijp zijn, kunnen op de lesbanken matuur worden en later nog in dit efficiënte systeem stappen.”

PG -

Doel van de VTI-dag

Nieuwe innovatieve technieken voor de bouw worden al te vaak niet op tijd gecommuniceerd, vindt jongerendocent ‘Tegelzetten’ Nick Vandeput. Denk maar aan de moderne tilhulpmiddelen, digitaal meten, 3D-technologie enz… “De leerling zelf moet er ook voor openstaan, net als diegene die op de werkvloer de echte knepen van het vak wil leren. Als instructeur krijg je altijd te maken met verschillende niveaus die je individueel in de juiste richting en naar een gepaste visie proberen te sturen”.

Of het voor de bouwheer, alias klant, geen storend element is dat een beginner zijn tegels plaatst, willen we nog weten? “Sommigen denken inderdaad zo, maar je moet de jongeren toch de kans geven om hun kunde te laten zien. De aannemer moet dit voldoende omkaderen. Als het eindresultaat oké is, zal er nooit een probleem zijn. Sommige klanten weten meestal zelfs niet eens dat er een leerling-tegelzetter aan het werk is. En dit is dan voor onze school sowieso een pluim op de hoed. Daar zorg ik dan uiteindelijk wel voor!” (lacht)