Welk gereedschap gebruiken voor de plaatsing van XXL-tegels?

Vlakke ondergrond als belangrijkste criterium

Tegelzetten is naast het voldoen aan alle plaatsingscriteria, vooral ook definitieve afwerking. Bij de plaatsing van grote tegelplaten, de zogenaamde XXL-tegels, hangt het eindresultaat onder meer sterk af van de voorbereiding van de ondergrond.

De strengste vlakheidsklasse is op dit ogenblik nog altijd 3 mm onder een rechte lat van 2 meter, te controleren volgens de richtlijnen die beschreven zijn in de Technische Voorlichting, TV 237 van het WTCB. Hoewel de EUF-richtlijnen ‘Guidelines for installation of thin ceramic wall and floor tiles and panels (≤ 7.0 mm) for indoor applications (3.1. – 07/05/2017)’ een strengere tolerantie aanbevelen (1,5 mm/2m of 3 mm onder een rei van 3 meter), wordt deze begrensde speling door weinig dekvloerplaatsers geapprecieerd.

Nochtans is bij een XXL-project de effenheid van de ondergrond één van de belangrijkste criteria om een vlak vloerwerk te kunnen garanderen.

De andere te controleren punten zijn:

• het detecteren van de aard en compatibiliteit van de ter beschikking gestelde ondergrond met cementgebonden lijmen, m.a.w. het onderscheid kunnen maken tussen een cementgebonden- of een extreem vochtgevoelige calciumsulfaatgebonden dekvloer
• de stabiliteit (vb. afstand draagstructuurbalken onder een verdieping bij renovatiewerken)
• de haaksheid en loodrechtheid
• het niveau/peil (soms houdt men te weinig rekening met de tegeldikte + effectief lijmbed)
• de zuiverheid van de ondergrond
• zijn oppervlaktehardheid (beiteltest)
• de porositeit (is hier een primer-porositeitsregelaar noodzakelijk?)
• het restvocht (carbuurmeting met CM-toestel geeft nog altijd het beste resultaat) Voor een cementgebonden dekvloer blijft het restvocht het beste onder de 2%. Bij calciumsulfaatgebonden chapes (ook anhydriet genoemd) mogen de restwaarden nog maximum 0,5% en 0,3% op vloerverwarming zijn.

Onderscheid XL en XXL tegels

De voorbereiding van de ondergrond is bijgevolg van primordiaal belang vooraleer er grote tegels op te plaatsen. Er wordt immers nog een onderscheid gemaakt tussen XL en XXL-tegels. Een XL is volgens voormelde Europese plaatsingsrichtlijnen groter dan 3600 cm², maar maximum 10.000 cm² (bv. 1 meter x 1 meter). Een XXL-tegel(plaat) is bijgevolg groter dan 10.000 cm², ongeacht zijn vorm (vierkant, rechthoekig, …).

Onderstaande tabel geeft bovendien nog een onderscheid in lengte aan. Een keramische parkettegel van bijvoorbeeld 1,50 meter lang wordt dus ook beschouwd als een XXL-tegel.

Overzicht definities grootformaattegels i.f.v. oppervlakte en lengte:

Overzicht definities grootformaattegels in functie van oppervlakte en lengte

Overzicht definities grootformaattegels in functie van oppervlakte en lengte

Moeilijke doorgang

De douche en het toilet van de woning die we in Roeselare bezochten diende met keramische XXL-tegels te worden betegeld van 100 cm x 300 cm x 3,5 mm dikte. Daar de traphal, aansluitende gang en smalle deuropeningen niet toelieten om deze platen veilig en schadevrij naar boven te brengen, verkoos tegelzetter Wim Verkinderen om de verpakkingskist met een lift op het dakterras te zetten en de tegels van daaruit naar binnen te loodsen.

De douchecel werd goed voorbereid en voorzien van de nodige primer en waterdichting. Vervolgens werden alle maten overgenomen om de gaten voor de watertoevoer in de tegel uit te frezen en werd de eerste plaat klaargezet om er een geschikte tegellijm op te strijken. En zoals de voorzitter van een bekende tegelacademie onlangs op Facebook zei: “Twee keer meten is beter weten”, werd dit ook hier letterlijk in de praktijk toegepast om mogelijke meetfouten uit te sluiten.

Om de keramische platen uit de kist te halen gebruikte Wim Verkinderen twee speciaal daartoe geschikte zuignapstaven van Raimondi. De daarop gemonteerde zuignappen waren uitgerust met een ontluchtingspomp. Dit geeft als voordeel dat dergelijke manipulatiesystemen veel krachtiger zijn en ook bij het verhandelen van gestructureerde tegeloppervlakken perfect werken.

Buttering floating methode voor 100% lijmcontactvlak

Na het op z’n kant plaatsen van de grootformaattegel op werkhoogte, werd de buttering floating methode toegepast volgens het boekje. De poederlijm met heel wat extra eigenschappen werd aangemaakt met een afgemeten dosering zuiver water. De rusttijd van ongeveer drie minuten werd gerespecteerd net als de tweede mixbeurt volgens de richtlijnen van de fabrikant zodat de smeuïgheid van de specie optimaal was. Op de tegellegzijde gebruikte men een lijmspatel van 6 mm om de lijm in één richting uit te kammen. Op de douchewand zelf werd de lijm aangebracht met een lijmkam van 8 mm.

De lijmrillen werden parallel op elkaar ingeschoven, waarbij het kleefmiddel met een schuifbeweging gelijkmatig tussen tegel en ondergrond werd verdeeld. Het definitief positioneren gebeurde door middel van het aankloppen met een epoxyvoegspaan vanuit het midden van de tegelplaat.