Reinigen, beschermen en onderhouden van keukenwerkbladen: best practices

Poreus of niet poreus?

Poreus betekent dat er kleine openingen in het materiaal voorkomen waardoor een vloeistof of vet langzaam kunnen indringen in het oppervlak. Hoe kleiner die openingen zijn, hoe langer het duurt voor iets indringt in het materiaal. Natuursteen en kunststeen zijn vaak poreuzer dan bv. keramiek en composietmaterialen. Maar ook de afwerking van een steenoppervlak bepaalt hoe snel een vloeistof zal indringen. Zo is een natuursteen in een gepolijste afwerking minder gevoelig voor vocht- en vetvlekken dan een afwerking met structuur.

Hoe maak je een keukenblad vlekwerend?

Bij meer poreuze materialen kan men het oppervlak behandelen met een product dat het indringen van vloeistoffen en vetten verregaand verhindert. Dit werkt enkel op materialen die het indringen van een dergelijk product toelaten, zoniet ontstaat er een film op het oppervlak, die zal verweren gedurende het gebruik. Impregneermiddelen worden dus doorgaans aangebracht op natuursteen zoals graniet, kwartsiet, marmer en hardsteen, maar ook op betonsteen en kunststeen.

Bij materialen die nagenoeg geen porositeit hebben zoals bv. kwartscomposiet, kan men enkel afwerkingen met veel structuur behandelen, omdat het impregneermiddel daar nog hechting heeft. Professionele impregneermiddelen worden meestal door het steenverwerkend bedrijf aangebracht om vervuiling en vlekvorming tijdens en na de plaatsing van het maatwerk te voorkomen. Wanneer dat niet gebeurt kan de eindklant zelf ook nog een vlekwerend middel (voor consumentgebruik)  aanbrengen vooraleer het keukenblad in gebruik te nemen.

Zuurvlekken en kalkvlekken op je aanrecht voorkomen

Impregneren

Marmer, hardsteen en kalksteen zijn natuursteensoorten die van nature kalkhoudend zijn. Wanneer men een zuurhoudend product morst op een kalkhoudende steen – denk aan azijn, citroen, cola, ketchup, fruitzuren, enz. – dan kunnen er bij langdurig contact kalkdeeltjes in het steenoppervlak worden opgelost. Het gevolg zijn matte vlekken die duidelijk zichtbaar worden op een werkblad met een gladde afwerking.  Wanneer de zuurinwerking beperkt blijft, zijn deze vlekken oppervlakkig en verdwijnen ze gaandeweg tijdens het onderhoud.

Door het oppervlak te behandelen met een geschikt impregneermiddel wordt deze vlekvorming deels verhinderd. Om de vlekken onmiddellijk te verwijderen bestaan er in de handel polijstpadjes waarmee men handmatig of machinaal de vlekjes wegpolijst.  Na zo’n polijstbeurt dient men wel opnieuw te impregneren.

© Lithofin -

Deels gereinigd werkblad uit graniet

© Lithofin - Deels gereinigd werkblad uit graniet

Kalkaanslag op een keukenblad

© Lithofin - Kalkaanslag op een keukenblad

Matte zuurvlekken op blauwe hardsteen

© Lithofin - Matte zuurvlekken op blauwe hardsteen

Coatings

Als alternatief voor het impregneren kan men ook een coating aanbrengen. Een coating is een filmvormend product dat de poriën volledig afdicht, waardoor ook zuren geen aantasting meer veroorzaken. De coating kan echter wel verweren en is even krasgevoelig als de steen zelf. Bij beschadiging dient de film dan ook hersteld te worden door een vakman.

Wat met kalkafzetting van leidingwater op je werkblad?

Op alle keukenbladen kan er kalkwaas voorkomen veroorzaakt door het leidingwater dat gebruikt wordt om te koken of om het werkblad schoon te maken. Deze kalkfilm is meestal onzichtbaar, maar vertoont vlekken wanneer er wordt gemorst met zure producten die de film deels verwijderen. De kalk maakt gladde oppervlakken vaak ook wat ruwer waardoor vuil en vet makkelijker hecht. Dit kan men eenvoudig oplossen door een kalkverwijderend product te gebruiken dat geschikt is voor het betreffende keukenblad. Er bestaan zowel zuurhoudende als niet-zuurhoudende reinigers, raadpleeg hiervoor dus zeker jouw leverancier.

TIP

Gebruik voor alle keukenbladen enkel onderhoudsproducten die een certificaat dragen dat stelt dat het product veilig is in contact met voedingsmiddelen. Dit geldt ook voor de vlekwerende behandelingen die door de verwerker/keukenbouwer of door de gebruiker zelf worden aangebracht.

Vlekken of schade door hitte

Sommige materialen die gebruikt worden voor keukenbladen zijn hittebestendig, maar in de regel is het aan te raden om voor het plaatsen van een heet object, zoals een braadpan, een onderlegger te gebruiken. Schade door hitte is meestal niet te herstellen.

Het onderhoud van keukenwerkbladen

De twee meest voorkomende vervuilingen waar keukenbladen mee te maken krijgen, zijn vet en kalk. Beide hechten zich aan het oppervlak en vormen zo een dun laagje waarin gebruiksvlekken zich aftekenen. Indien het keukenblad zelf niet poreus is, of wanneer de meer poreuze steen vooraf goed behandeld is, volstaat een eenvoudig onderhoud met een product dat enerzijds de vettige film oplost en anderzijds de vlekwerende werking ondersteunt.

Een periodieke ontvettende reiniging is echter het beste onderhoudsadvies en brengt de frisheid van het steenoppervlak weer terug. Deze producten worden steeds aanbevolen door de steenbewerker of de keukenbouwer.

De regelmaat van het onderhoud is afhankelijk van de gebruiksintensiteit van het keukenblad.